АРВ

I

Небо.

кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ

II

Ирон адæм кæд зæххон сты, уæддæр цины æмæ зыны дæр се скаст арвмæ уыд æмæ у. Раст сæм цыма арвæй чидæр кæсы, чидæр хъусы, уыйау хъавгæ у сæ архайд, хъуыдыгонд – се сныхас. Суанг сæ цины фынгыл æртæ чъирийы куы æрæвæрынц, уæддæр сæ раст цыма уæларвыл бадæг Хуыцауæн, зæдтæн æвдисынц, мæнæ æркæсут æртæ сты, зæгъгæ, уыйау сæ скувыны размæ кæрæдзийæ фæхицæн кæнынц, куыд разыной, афтæ. Ирон адæм сæ таурæгъон фыдæлтæй афтæ зæгъынц: «Нартæ зæдтæ æмæ дауджытимæ æмвынг уыдысты». Афтæ сæм каст, цыма зæххыл цыдæриддæр кусынц, уымæ уæларвæй цæстдарæг сты, сæ фарсмæ кæд æрбаддзысты, уый зын зæгъæн у, æмæ сæ митæ арвы бын, Хуыцауы раз кодтой æргом, æдзæстхизæй. Суанг фынджы бадт дæр.

Арв авд дихы кæны. Уæларвы цæры Стыр Хуыцау. Дæларв æмæ Зæххыл – дауджытæ, Уæларв æмæ Дæларвы æхсæн та – зæдтæ. Нарты гуыппырсартæй зæдтæй хæлар кæмæн нæй, ахæм зын ссарæн у. Кæрæдзимæ цæуынц уазæгу-аты. Нæртон гуырдтæ хъаны цардæй цæрынц арвыл зæдтæм. Даредзанты Амран та у Хуыцауы хæрæфырты фырт. Сосланы йæ мигъæмдзу æмæ уадæмдых бæх арвæй зæххы астæуты скъæфы. Йæ усаг Косер-рæсугъдæн та ис тæхгæ мæсыг. Арвмæ йæ суадзы æмæ æруадзы.

Сатанайæн арвимæ бастдзинæдтæ кæй ис, уый бæлвырд у, Уастырджийы чызг кæй у, уымæй. Кадæг «Сæууай»-йы та кæсæм: «Уыцы афон та-иу (ома, æхсæв æмæ бон кæрæдзийæ хицæн куы фæкæнынц, уæд) Сатана цыдис авд æддæгуæлæйы сæрмæ куывды, уырдыгæй-иу касти, зæххыл æмæ уæларв амондæй æмæ æнамондæй цы ис, уыдон базоныны тыххæй». Арвмæ ахаста Пакъуындзæ Бадри æмæ Мысырбийы. Сæ фервæзын кæнынмæ сæм фæзынд Амран.

Ирон мифологийы арвæн ис сæр дæр æмæ бын дæр, цæст æмæ сæмæн дæр, рон æмæ æрдын дæр, чызг æмæ куыдз дæр. Арвæй аразгæ у адæймаджы цард æмæ Зæххы хъысмæт дæр. Хъаймæт æмæ Ахæррæтт дæр цæуынц арвæй. Уымæн æмæ Уæларвы цæры æмæ бады Дуне скæнæг иунæг Хуыцау. Ирон адæймагыл стыр цины хабар куы æрцæуы, уæд фæзæгъы: «Мæ зæрдæ Хуыцауы фарсмæ уæларв абадт». Сырдон ын у зæххы хин æмæ арвы кæлæн.

кæс «АРВЫ ДУАР»-Ы СÆРГÆНДТÆ